ÖYKÜ:
ÇAYDANLIK
ÖYKÜ ANALİZİ:
Çaydanlık, hapse giren bir adamın ölümü ve
daha sonra cenaze üstüne gelen karısının davranışlarını anlatır. Mahpus
ölmüştür ve karısına haber vermişlerdir. Apar topar gelip, mahsustan bir iki
gözyaşı döken kadın, daha sonra kocasının eşyalarını toplamaya başla-mıştır.
Bulamadığı çaydanlık için ortalığı velveleye vermiş, bir anda tüm derdi
adamdan kalan eşyalar olmuştur. Kadın,
cenazenin alınıp, gömülmesi ikazını yapan idare müdürü- ne itiraz edip ‘’ne demekmiş o ? Madem ki
mahpus damında can verdi, ölüsünü de sen
kaldır! Elimi sürmem. On para da vermem,’’ deyip, çekip gitmiştir.
Bu hikaye çok şey anlatır insanların
nankörlüğü ve münafıklığını sergileme adına... Her ölüm bir trajedidir ve her
ölünün ardında bırakacağı, birilerinin istifade etmek isteyeceği bir çaydanlık
illaki vardır. En basitinden, çevremizde gelişen miras kavgalarını buna örnek
gösterebiliriz.
KARAKTER
ANALİZİ:
Anlatıcı:
Rahatsızlığı sebebiyle hastanede müşahede altında bulunan mahkum. Arkadaşlarını
ve yaşanan olayları dış odaklayım bakış açısı üzerinden anlatan kişi.
Süleyman
Efendi(Beybaba): Rüşvetten iki buçuk sene yemiş icra memuru mahkum. Çok
konuşkan, bilmiş, farklı fikirlere karşı baskın üslup takınan ve başarılı olan,
etrafına emirler yağdıran, zayıf insanları kullanan bir tip.
Esrarkeş
Bakkal: Etliye sütlüye karışmayan, suskun ve sakin bir tip.
Satılmış: Su
meselesi yüzünden komşusunu öldürmekten 15 sene hüküm giyen mahkum. Diğer
köylüye nazaran daha dermanlı olan, arada sırada konuşan ve Beybaba’nın
emirlerine riayet eden tip.
Diğer Köylü:
Hasımını vurmaktan on beş seneye mahkum edilen, fiziksel olarak Satılmış’a
(zayıflıkları ve sapsarı yüzleri sebebiyle) benzeyen tip.
Süleyman
Efendinin Hanımı: Öyküdeki asıl mesajın verilmesini sağlayan karakter.
Vefasızlık ve ikiyüzlülüğün simgesi olmuş karakter.
TOPLUMSAL
KİMLİK:
ANLATICI:
Kendini; sakin, gözlemci,arada
sırada kitap okuyan basit bir insan olarak görür.
SÜLEYMAN
EFENDİ: Kendini: Toplumda saygınlığı olan, okumuş, sözlerinin ehemmiyeti olan
kişi olarak görür.
SÜLEYMAN
EFENDİNİN EŞİ: Kendini: Vefalı bir eş, kocası için görevini yerine getiren,
kocasının ardında bıraktıklarına sahip çıkan biri olarak görür.
TOPLUMSAL
ALGI:
ANLATICI: Süleyman
Efendi’yi; çok konuşkan, bilmiş, farklı fikirlere saygısı olmayan, etrafına
emirler yağdıran, zayıf insanları kullanan bir tip olarak görmüştür. Süleyman Efendinin Eşini;
vefasız, ikiyüzlü olarak görmüştür.
SÜLEYMAN
EFENDİ: Anlatıcıyı; çok kitap okuyan aptal, kibirli, insanlara kem gözle bakan
herifin teki olarak görür.
BAĞLAM:
Olayın
Geçtiği Yer: Hastane
GÖNDERİCİ(KAYNAK):
YENİ DÜNYA-ÇAYDANLIK
MESAJ:
İLETİLEN (İKİYÜZLÜLÜK-VEFASIZLIK)
KANAL:
YAZILI MATERYAL(KİTAP)
ALICI:
OKUYUCU
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder